Achter de noten 2016 - over Willem Jeths
Na een Dichter, een Denker, een Fotograaf en een Kok, kreeg Nederland in het najaar van 2014 ook een Componist des Vaderlands. Op 28 november werd Willem Jeths (Amersfoort, 1959) officieel aangesteld tijdens de Buma Classical Convention in TivoliVredenburg. Doelstelling van zijn gloednieuwe functie: de promotie van de hedendaagse Nederlandse muziek. Reden waarom Jeths de afgelopen twee jaar geen kans onbenut liet om zich op te werpen als ambassadeur van nieuwe nationale noten.
Met studenten van het Conservatorium Amsterdam toog hij naar Oerol om de jongste componistengeneratie onder de aandacht te brengen. Hoogtepunten uit ons 20e- en 21e-eeuwse muzikale erfgoed liet hij horen in De schatkamer van Willem Jeths (maandelijks te beluisteren bij ntr Podium). Onder meer zijn leermeesters Tristan Keuris en Hans Kox kwamen in het radio-item voorbij, maar ook Daniël Ruyneman, Elisabeth Kuyper, Rob Zuidam, Jacob ter Veldhuis en vele anderen.
En passant brak Jeths een lans voor het Nederlandse muziekonderwijs. Voor het tienjarig jubileum van het Amsterdamse Leerorkest componeerde hij een Fagotconcert en onder de vlag van de Buma Academy gaf hij compositieles aan middelbare schoolklassen.
Tussen de bedrijven door vond hij de tijd om op gezette tijden aan te schuiven bij Podium Witteman, waar hij met korte composities inspeelde op de actualiteit. In de driedelige koorminiatuur Ter troost – op teksten van de Irakees-Nederlandse dichter Rodaan al Galidi – stond hij stil bij de recente vluchtelingencrisis. Daags voor de meest deprimerende dag van het jaar (blue monday) stak de componist muziekminnend Nederland een hart onder de riem met de Habanera voor een blauwe maandag.
Ook Conductus diende een speciale gelegenheid. Jeths schreef het twaalf minuten durende orkestwerk voor de 75e herdenking van het bombardement op Rotterdam. Wie op 14 mei 2015 in De Doelen het officiële herdenkingsconcert bijwoonde, kon horen hoe dreigende meng- klanken in de lage orkestregionen een verbond aangingen met flarden uit de volksdeun Ketelbinkie. In de slotmaten markeerden dertien klokslagen in de kopersectie het tijdstip waarop de eerste bommen insloegen.